Παγώνδας

Ο Παγώνδας βρίσκεται δυτικά των Μύλων και σε υψόμετρο 180 μέτρων. Το όνομά του το βρίσκουμε κατά την αρχαία εποχή στην Βοιωτία. Παγώνδας λεγόταν ο πατέρας του Πινδάρου. Επίσης Παγώνδας αναφέρεται από τον τον Θουκυδίδη κάποιος Βοιωράρχης από τις Θήβες και άλλος αναφέρεται από τον Παυσανία ως Θηβαίος που νίκησε στο άρμα στην 25η Ολυμπιάδα.

“Παγών δά” σημαίνει πάλι “πηγών γή“, αλλά η παράδοση λέγει ότι οι πρώτοι κάτοικοι ήρθαν από την Εύβοια όπου υπάρχει χωριό Παγώνδας στο δήμο Κηρινθίων. Στα Τουρκικά έγγραφα ο Παγώνδας ονομάζεται Κριμιζήκιοι δηλαδή κοκκινοχώρι.

Σύμφωνα με την παράδοση στο μέρος εκείνο του Παγώνδα όπου είναι η εκκλησία της Αγίας Τριάδας υπήρχε σπήλαιο και ένας παπάς έβλεπε να βγαίνουν από αυτό τρεις λάμψεις. Ο κόσμος έκρινε ότι οι λάμψεις παρίσταναν την Αγία Τριάδα και έτσι αποφασίστηκε να χτιστεί εκεί εκκλησία.
Η εκκλησία εγκαινιάστηκε από τον δεσπότη Γαβριήλ στις 20 Σεπτεμβρίου του 1889. Παρίσταντο δε ο ηγεμόνας, οι βουλευτές και ο ίδιος ο συγγραφέας των “ΣΑΜΙΑΚΩΝ” Επαμεινώνδας Σταματιάδης.

Οι κάτοικοι του Παγώνδα όπως λέγεται, έχουν επιδεικτική διάθεση και εριστικό χαρακτήρα. Γι αυτό και οι άλλοι Σαμιώτες τους ονομάζουν φιλοτάραχους.

Το χωριό είναι χτισμένο αμφιθεατρικά, σε υψόμετρο 180 μέτρα, το χωριό έχει πανοραμική θέα όλο το κάμπο της Χώρας και το πέλαγος.
Είναι από τα πιο παλιά χωριά της Σάμου, της ίδιας εποχής με τους Μύλους. Η γη είναι γόνιμη και το κλίμα είναι ιδανικό για την καλλιέργεια της αμπέλου και της ελιάς. Άλλα προϊόντα του Παγώνδα εξαιρετικής ποιότητας είναι η ξυλεία, το τυρί, το μέλι, τα λαχανικά και τα φρούτα. Μεγάλα πανηγύρια οργανώνονται κάθε χρόνο της Αγίας Τριάδας, της Παναγίας, της Αγίας Παρασκευής και του Αγίου Παντελεήμονα. Ξεχωρίζει το έθιμο των αποκριών, ο Kαδής και η Γιορτή του Πατέρα, από τον Σύλλογο Κυριών Oμόνοια (πρώτη εβδομάδα Ιουλίου).
Τέλος ο Παγώνδας είναι η γενέτειρα του διηγηματογράφου Άλκη Αγγελόγλου και του ποιητή και λογογράφου Κώστα Καραθανάση.

Φωτογραφίες από τον Παγώνδα

Αξιοθέατα της περιοχής του Παγώνδα
Στην περιοχή υπάρχουν πολλά αξιοθέατα εκ των οποίων τα σημαντικότερα:
• Ο Ναός Αγίας Τριάδας. Επιβλητικός, πέτρινος ναός του 1872. Απέναντι λειτουργεί εκκλησιαστικό μουσείο με εικόνες του 17ου αιώνα και άλλα κειμήλια
• Ο Ναός του Χριστού του 16ου αιώνα έχει μαρμάρινο καμπαναριό κηρυγμένο μνημείο από το Υπουργείο Πολιτισμού.
• Ο Ναός Ζωοδόχου Πηγής
• Ο Ναός Αγίου Γεωργίου και ο Ναός της Παναγίας.
• Το ∆ημοτικό Σχολείο. Τώρα διαμορφώνεται σε πολύκεντρο και Λαογραφικό Μουσείο
• Τα Εξωκλήσια της Αγίας Παρασκευής, ο Άγιος Παντελεήμων, Παναγίτσα, ο Άγιος Κωνσταντίνος, ο Προφήτης Ηλίας (σε περίοπτη θέση), ο Άγιος Ηλίας Χαμηλός, η Αγία Τρίτη, ο Άγιος Γεώργιος, η Παναγία Βάρδα, ο Άγιος Ιωάννης (Σαρακίνη), ο Άγιος Νικόλαος
• Η Μονή Ευαγγελίστριας
• Το παλιό μηχανικό ελαιοτριβείο μέσα στο χωριό
• Οι ερειπωμένοι μύλοι στην περιοχή Καμάρα (Βουνό Λόγγος), Κρύο Νερό, κοιλάδα Ιμβράσου
• Τα δημοτικά πλυντήρια του 19ου αιώνα (Μεγάλη Βρύση)

Διαβάστε περισσότερες πληροφορίες και δείτε κι άλλες φωτογραφίες του Παγώνδα ΕΔΩ:

Facebook comments