Πέμπτη , 28 Μαρτίου 2024
elen
Home / Ειδήσεις / Παγκόσμια προβολή με την βοήθεια του…ουράνιου τόξου
Διπλό ουράνιο τόξο πάνω από την μαρίνα στο Πυθαγόρειο της Σάμου. Και οι δύο "αψίδες" είναι πλαισιωμένες από υπεράριθμα τόξα, στα οποία κυριαρχεί το πράσινο και το μωβ.

Παγκόσμια προβολή με την βοήθεια του…ουράνιου τόξου

Η κορυφαία στο είδος της ιστοσελίδα http://www.atoptics.co.uk/ που ειδικεύεται στον τομέα της ατμοσφαιρικής οπτικής, φιλοξενεί σήμερα την παρακάτω φωτογραφία του “supernumerary” ουράνιου τόξου που απαθανάτισε ο Μανώλης Θράβαλος στις 19 Μαρτίου 2016 πάνω από την μαρίνα Πυθαγορείου στην Σάμο ως φωτογραφία της μέρας (Optics Picture Of the Day).

Διπλό ουράνιο τόξο πάνω από την μαρίνα στο Πυθαγόρειο της Σάμου. Και οι δύο "αψίδες" είναι πλαισιωμένες από υπεράριθμα τόξα, στα οποία κυριαρχεί το πράσινο και το μωβ.
Διπλό ουράνιο τόξο πάνω από την μαρίνα στο Πυθαγόρειο της Σάμου. Και οι δύο “αψίδες” είναι πλαισιωμένες από υπεράριθμα τόξα, στα οποία κυριαρχεί το πράσινο και το μωβ. (Click for HD)

Το φαινόμενο supernumerary rainbow, ή αλλιώς σε αδόκιμη ελληνική μετάφραση “υπεράριθμο ουράνιο τόξο” είναι μία εντυπωσιακή και σχετικά σπάνια μορφή του, η οποία δεν τελειώνει στο ιώδες χρώμα όπως συνηθίζεται, αλλά παρουσιάζει επιπλέον εσωτερικούς κύκλους με το πράσινο (φωτεινό) και το μωβ (πιο “σκοτεινό” χρώμα) να εναλλάσσονται συνεχώς. Μαγευτικό θέαμα που ζαλίζει το μάτι όταν το βλέπεις ζωντανά και σας παρουσιάζει το isamos μέσα από την φωτογραφική δουλειά του Μανώλη Θράβαλου και την περιγραφή του φαινομένου, όπως την παρουσίασε το atoptics:

 

Το φαινόμενο σε κοντινή και επεξεργασμένη λήψη. Το πρωτεύον τόξο είναι υπερεκτεθημένο. Στην φωτογραφία φαίνονται καθαρά και δύο δευτεροβάθμια υπεράριθμα τόξα στην εξωτερική πλευρά του διπλού, τα οποία είναι ευρύτερα και πιο αχνά σε σχέση με εκείνα στο εσωτερικό του κυρίως τόξου.
Το φαινόμενο σε κοντινή και επεξεργασμένη λήψη. Το πρωτεύον τόξο είναι υπερεκτεθημένο. Στην φωτογραφία φαίνονται δύο σπάνια δευτεροβάθμια υπεράριθμα τόξα στην εξωτερική πλευρά του διπλού, τα οποία είναι ευρύτερα και πιο αχνά σε σχέση με εκείνα στο εσωτερικό του κυρίως τόξου.

“Αυτό το διπλό ουράνιο τόξο τα έχει όλα. Είναι σχεδόν ημικύκλιο λόγω της χαμηλής θέσης του ήλιου. Οι κοντινές σταγόνες της βροχής επεκτείνουν το κυρίως τόξο κάτω από τον ορίζοντα στα δεξιά της φωτογραφίας. Ο ουρανός φωτίζεται έντονα στο εσωτερικό του πρώτου τόξου ενώ μετά ακολουθεί η λεγόμενη σκοτεινή ζώνη του Αλέξανδρου (Alexander’s Dark Band) μέσα στην οποία φαίνονται τα γειτονικά παράλια της Τουρκίας… Ο ουρανός φωτίζει και πάλι έξω από το διπλό, ενώ “υπεράριθμα τόξα” εμφανίζονται τόσο εσωτερικά από το πρώτο, όσο και εξωτερικά από το δευτερεύον. Τα δευτεροβάθμια “υπεράριθμα ουράνια τόξα” είναι σπάνια και έχουν φωτογραφηθεί ελάχιστες φορές. Αυτό οφείλεται στο ότι είναι πολύ εξασθενημένα, έχουν μεγάλο εύρος και ιδιαίτερα χαμηλή αντίθεση. Στην παρατήρησή τους βοηθάει το σκοτεινό ουράνιο φόντο, όπως επίσης και η λεπτή βροχή με παρόμοιου μεγέθους σταγόνες (~1χιλιοστό), οι οποίες και δημιουργούν το εντυπωσιακό αυτό φαινόμενο.”

Αυθεντική (αριστερά) και επεξεργασμένη (δεξιά) εκδοχή του κύριου ουράνιου τόξου με εμφανείς 4 διαδοχικές ζώνες υπεράριθμων τόξων στο εσωτερικό του
Αυθεντική (αριστερά) και επεξεργασμένη (δεξιά) εκδοχή του κύριου ουράνιου τόξου με εμφανείς 4 διαδοχικές ζώνες υπεράριθμων τόξων στο εσωτερικό του

Επιπλέον, αντλώντας πληροφορίες από το wikipedia, βρήκαμε ότι τα “υπεράριθμα ουράνια τόξα” δεν μπορούν να εξηγηθούν χρησιμοποιώντας την κλασική γεωμετρική οπτική και για την ερμηνεία τους είναι απαραίτητη η χρήση κβαντομηχανικής, που περιγράφει την διπλή φύση του φωτός, ως σωματίδιο και κύμα ταυτόχρονα. Προκαλούνται από την συμβολή ακτινών φωτός που ακολουθούν ελαφρώς διαφορετικούς δρόμους με παρόμοια μήκη κύματος εντός των σταγόνων της βροχής.

Ενισχυτική και καταστρεπτική συμβολή κυμάτων στην επιφάνεια του νερού
Ενισχυτική και καταστρεπτική συμβολή κυμάτων στην επιφάνεια του νερού

Σε μερικά από τα κύματα αυτά συμπίπτουν οι κορυφές και ως αποτέλεσμα της ενισχυτικής συμβολής δημιουργείται η φωτεινή ζώνη. Σε άλλες γωνίες η κορυφή συμπίπτει με την “κοιλάδα” του κύματος, ακυρώνοντας το ένα το άλλο (καταστρεπτική συμβολή) και δημιουργώντας την σκοτεινή λωρίδα.

Λόγω των διαφορετικών γωνιών διάθλασης για ακτίνες διαφορετικών χρωμάτων, τα μοτίβα συμβολής αλλάζουν ελαφρώς, με τέτοιο τρόπο ώστε κάθε φωτεινή ζώνη να έχει και ξεχωριστό χρώμα. Η ίδια η ύπαρξη των supernumerary ουράνιων τόξων ήταν ιστορικά μια πρώτη ένδειξη για την κυματική φύση του φωτός, με την πρώτη απόπειρα εξήγηση τους  να δινεται από τον διάσημο φυσικό Thomas Young το 1804.

Το ουράνιο τόξο πάνω από την μαρίνα Πυθαγορείου
Το ουράνιο τόξο πάνω από την μαρίνα Πυθαγορείου (click for HD)

Δείτε και άλλα άρθρα:
εδώ, με το φακό του φωτογράφου.

Check Also

Εκπαιδευτικό πρόγραμμα 2022 «HANDMADE / Πες μια ιστορία

Δυνατότητα συμμετοχής για μαθητές και εκπαιδευτικούς των ΔΙΠΕ και ΔΙΔΕ Σάμου έως και τις 21 …