Πέμπτη , 28 Μαρτίου 2024
elen
Home / Galleries / Ο Καδής των Σπαθαραίων δίκασε και φέτος την τελευταία Κυριακή της Αποκριάς

Ο Καδής των Σπαθαραίων δίκασε και φέτος την τελευταία Κυριακή της Αποκριάς

Ο πολιτιστικός σύλλογος των Σπαθαραίων, αναβιώνοντας το έθιμο του Καδή και το 2016 και δίκασε δικαίους και αδίκους όπως απαιτούσε το πατροπαράδοτο αυτό έθιμο. Δίκασε όμως σωστά; Δίκασε τους αληθινούς ένοχους; Δεν θα το μάθουμε ποτέ γιατί πάντα στη ζωή υπάρχουν αμφιβολίες…

Ελαμψε με την απουσία της η ηγεσία του νησιού και μάταια ο Καδής αναζητούσε έναν “πιο ανώτερο” για να δικάσει! Την πλήρωσαν οι απόντες, ο Αντιδήμαρχος Πυθαγορείου κ. Βασίλης Βαλκαμλής και ο Δήμαρχος Σαμίων κ. Μιχάλης Αγγελόπουλος.

Ο πρώτος που φέρεται ότι είπε “να πηγαίνετε στα χωράφια σας με τα ελικόπτερα σας” έδωσε την ευκαιρία να δημιουργηθεί η αεροπορική εταιρεία «SPATHARAir» η οποία μετέφερε με αρκετά δρομολόγια όχι μόνο τους κατοίκους στα χωράφια, αλλά και υψηλούς επισκέπτες στην εκδήλωση. Έτσι παράλληλα με το περσινό καράβι έφτασε και το αεροπλάνο στους Σπαθαραίους για να κυριολεκτήσει και το τραγούδι της αξέχαστης Σωτηρίας Μπέλλου «Με αεροπλάνα και βαπόρια»…

Ο δεύτερος κ. Μιχάλης Αγγελόπουλος ήρθε …μεταμφιεσμένος με μοντέρνους ροζ χρωματισμούς και  υποσχέθηκε να προτείνει το χωριό των Σπαθαραίων σαν πολιτιστικό χωριό της Ευρώπης!

Ο «Καδής» δίκασε μεταξύ άλλων την κα Αγνή Καλογερή (τέως Βουλευτή Σάμου), τη Δημοτική Σύμβουλο κα Μαριάνθη Μαστροκωνσταντή – Λαθουρά  και τον πρόεδρο της Δημοτικής Κοινότητας Σαμίων κ. Δημήτρη Βογιατζή.

Η εκδήλωση ήταν πραγματικά μια καταπληκτική παράσταση, η οποία διήρκησε αρκετή ώρα και την παρακολούθησε με χαρούμενη διάθεση πλήθος κόσμου. Φυσικά και δεν έλειψαν τα αποκριάτικα πιπεράτα λόγια τα οποία ακούστηκαν όπως η μέρα το καλεί, σε υπερθετικό βαθμό.

Αξίζουν πολλά  συγχαρητήρια σε όλους που εργάστηκαν για την επιτυχία της εκδήλωσης και ευχόμαστε η παρουσία του «Καδή» στους Σπαθαραίους να κρατήσει για πολλά – πολλά χρόνια και να γίνεται κάθε χρόνο και καλύτερη!

ΙΣΤΟΡΙΚΑ: Το έθιμο του Καδή προέρχεται από την εποχή της Τουρκοκρατίας και καθιερώθηκε ως λαϊκό δρώμενο τα πρώτα μετεπαναστατικά χρόνια, ως σάτιρα στην εξουσία της Οθωμανικής Αυτοκρατορίας και κατ’επέκταση σε κάθε είδους εξουσία…
Τα πρώτα χρόνια γινόταν κάθε Καθαρή Δευτέρα ενώ αργότερα καθιερώθηκε να γίνεται την τελευταία Κυριακή της Αποκριάς. Σύμφωνα με την αναπαράσταση του εθίμου, ο Καδής, ο Τούρκος δικαστής και εισπράκτορας των προστίμων και των φόρων, έμπαινε στο χωριό καβάλα σε έναν γάιδαρο ανάποδα, κρατώντας την ουρά του σαν το μαρκούτσι του ναργιλέ, συνοδευόμενος από άλλους μασκαρεμένους.
Οι κάτοικοι τον υποδέχονταν πετώντας του διάφορα άχρηστα αντικείμενα και λαχανικά.Όταν έφτανε σε ένα κεντρικό πλάτωμα του χωριού, άρχιζε να δικάζει διάφορες παρανομίες και παρασπονδίες των κατοίκων αποδίδοντάς τους διάφορες κατηγορίες, που αποτελούσαν ένα είδος πειράγματος ανάμεσα στους συγχωριανούς. Αυτό ήταν συχνά αφορμή να βγουν στην επιφάνεια διάφορες κρυφές πτυχές της ζωής, πάντα με σατιρική διάθεση, βάζοντας στο τέλος και χρηματικά πρόστιμα.
Στα χωριά Σπαθαραίοι αλλά και Κουμέικα αναβιώνει το έθιμο του Καδή. Η παράδοση ξεκίνησε από την εποχή της Τουρκοκρατίας και σατιρίζει τους Τούρκους δικαστές, οι οποίοι απαιτούσαν από τους Σαμιώτες δυσβάσταχτους φόρους. Στις μέρες μας, ο Καδής με τη συνοδεία στρατιωτικών εισέρχεται στην πλατεία του χωριού καβάλα σε ένα γαϊδουράκι. Το δικαστήριο ξεκινά και ο χωρικός που αναπαριστά τον Τούρκο Καδή (συνήθως ο γηραιότερος του οικισμού) δικάζει τους παρευρισκόμενους βρίσκοντας αστείες δικαιολογίες. Το γλέντι κορυφώνεται το βράδυ όπου οι κάτοικοι μαζεύονται και διασκεδάζουν με παραδοσιακή μουσική, χορό και άφθονο κρασί.

Στα Κουμέϊκα το έθιμο του “Καδή” ήταν αναπόσπαστο κομμάτι της αποκριάς στο χωριό. Ο καδής ήταν ένας και μοναδικός στα Κουμέικα (Ι. Αντωνίου). Μάλιστα όσοι ήθελαν στην καθημερινότητα του χωριού να αναφερθούν σ’ αυτόν, δεν χρησιμοποιούσαν το όνομά του, παρά το “Καδής”. Η φρουρά του ήταν τα “γκιζάνια”. Στην αρχή του δρώμενου τον περιέφεραν στους δρόμους και τις γειτονιές του χωριού, καθισμένο ανάποδα πάνω σε έναν γάιδαρο.
Στην πλατεία που κατέληγαν, έστηναν πρόχειρο “δικαστήριο”. Επινοούσε κατηγορητήρια της στιγμής και “δίκαζε” τους χωριανούς επιβάλλοντας ποινές, μέσα σε γέλια τρανταχτά. Όταν τελείωνε το δικαστήριο, επαναστατούσαν τα “γκιζάνια” και ο κόσμος από τα “βαριά” χρηματικά πρόστιμα που τους είχε επιβάλει, τον “κρέμαγαν” με σχοινί από ένα ψηλό – χοντρό κλαδί στον πλάτανο της πλατείας και τον κάπνιζαν βάζοντας από κάτω φωτιά, σε άχυρα και κοπριές.Τότε άρχιζε το γλέντι συνοδεία της τσαμπούνας, που κράταγε ώρες πολλές.

Στους Σπαθαραίους ο πολιτιστικός σύλλογος του χωριού διοργανώνει κάθε χρόνο το αποκριάτικο έθιμο του “Καδή” με μεγάλη επιτυχία. Στη προσπάθεια συμμετέχουν πάρα πολλά άτομα και απαιτούνται πολλές μέρες προετοιμασίας. Καδής ήταν ο Οθωμανός δικαστής που μια φορά το χρόνο, επί ηγεμονίας ερχόταν στη Σάμο να δικάσει, να λύσει διαφορές και κυρίως να εισπράξει πρόστιμα για το Σουλτάνο (πρόστιμο=τζερεμές).
Το γεγονός αυτό έμεινε στη συλλογική μνήμη και στα νεότερα χρόνια κάποιοι γέροντες στους Σπαθαραίους το αναβίωσαν, αφενός για να κάνουν το κέφι τους την τελευταία Κυριακή της αποκριάς, αφετέρου για να μαζέψουν χρήματα. Το 1981 συστάθηκε ο πολιτιστικός σύλλογος Σπαθαραίων και από το 1983 ξεκίνησε την αναβίωση του εθίμου χρησιμοποιώντας ως Καδή, αυτόν το Σπαθαριώτη (Κωνσταντίνο Σινάνη) που με τη παρέα του το διασκέδαζαν τα προηγούμενα χρόνια. Κατόπιν η σκυτάλη παραδόθηκε στο σημερινό Καδή Μανώλη Καραδημητρίου – ο Σινάνης πέθανε αλλά πριν είχε παραδώσει με τελετή!- και πλέον τα χρήματα που εισπράττονται από τα πρόστιμα βοηθούν στην οικονομική ενίσχυση του συλλόγου και στη διοργάνωση των εκδηλώσεων.

Οι Σπαθαραίοι, ένα χωριό 300 περίπου κατοίκων βρίσκεται στις πλαγιές του Μπουρνιά, σε υψόμετρο 580 μέτρων , στο δρόμο που συνδέει τον Πύργο με τον Παγώνδα. Έχει εξαιρετική θέα προς τη Σαμιοπούλα, τα Δωδεκάνησα, τους Φούρνους, την Ικαρία, τον Κέρκη και τα παράλια του Μαραθοκάμπου. Δυστυχώς έχει πληγεί την τελευταία εικοσαετία από τρεις μεγάλες φωτιές, που κατέστρεψαν τις καλλιέργειες, από τις οποίες ζούσαν οι κάτοικοί του και συνετέλεσαν στην εγκατάλειψή του.

ΦΩΤΟΓΡΑΦΙΕΣ ΑΠΟ ΤΟΝ ΚΑΔΗ ΣΠΑΘΑΡΑΙΩΝ 2016

Check Also

Όλες οι εκδηλώσεις του Δήμου Ανατολικής Σάμου για τον Ιούλιο και Αύγουστο 2022

Σας παρουσιάζουμε όλες τις εκδηλώσεις που θα γίνουν στο Δήμο της Ανατολικής Σάμου κατ΄τους μήνες …

Αφήστε μια απάντηση

Η ηλ. διεύθυνση σας δεν δημοσιεύεται. Τα υποχρεωτικά πεδία σημειώνονται με *