Παρασκευή , 29 Μαρτίου 2024
elen
Home / Ειδήσεις / Life-Style / Διασκέδαση άλλης εποχής. Πώς διασκέδαζε η Σάμος τον 19ου αιώνα

Διασκέδαση άλλης εποχής. Πώς διασκέδαζε η Σάμος τον 19ου αιώνα

Διασκέδαση άλλης εποχής. Πώς διασκέδαζε η Σάμος στην εκπνοή του 19ου αιώνα

Άρθρο της Ελπίδας Κατσικογιάννη, από το Σαμιώτικο περιοδικό “Απόπλους” Στην εκπνοή του 19ου αιώνα στη Σάμο συνέβαιναν πολλά γεγονότα, πολιτικά, κοινωνικά, πνευματικά. Το 1890 δημιουργήθηκε στο Λιμένα Βαθέος η Φιλαρμονική Εταιρεία Σάμου της οποίας πρόεδρος εξελέγη ο Γεράσιμος Σβορώνος.
Το 1892 η οικονομική κρίση επιδεινώνεται λόγω της επιβληθείσας φορολογίας από τη Γαλλία στα εισαγόμενα κρασιά, γεγονός που επηρέασε αρνητικά τα σαμιώτικα κρασιά, όμως το χειρότερο ήταν η εμφάνιση φυλλοξήρας σε αμπέλια στην περιφέρεια Μυτιληνιών. Γι’ αυτό ο επόπτης της γεωργικής υπηρεσίας προχωρούσε στην εκρίξωση των κλημάτων γεγονός που δεν δέχθηκαν οι γεωργοί της περιοχής και προέβησαν σε διαδηλώσεις. Ηγεμόνας ήταν ο Αλέξανδρος Καραθεοδωρή που τον διαδέχθηκε το 1895 ο Γεώργιος Βέροβιτς. Τον Οκτώβριο αυτού του χρόνου έγιναν στο Λιμένα Βαθέος τα εγκαίνια του Αρχαιολογικού Μουσείου που ιδρύθηκε με την πρωτοβουλία του γυμνασιάρχη του Πυθαγορείου Γυμνασίου Αριστομένη Στεργιογλίδη, μιας σημαντικής φυσιογνωμίας για τη Σάμο, αφού το 1888 ήταν διευθυντής της Ευαγγελικής Σχολής στη Σμύρνη και από το 1899 και μετά ήταν ο υπεύθυνος για την οργάνωση και την επανασύσταση της Δημόσιας Βιβλιοθήκης Σάμου.

Παράλληλα, από το 1892 πύκνωσε η συγκοινωνία από τη θάλασσα, αφού προσέγγιζαν το νησί δυο φορές την εβδομάδα ατμόπλοια του Αυστριακού Λόυδ, μια φορά ατμόπλοια της Γαλλικής Εταιρείας Θαλασσίων Διαπορθμεύσεων και τακτικά τα ατμόπλοια των ατμοπλοϊκών εταιρειών Πανταλέοντος και Χατζηδαούτ, που έδρευαν στη Σμύρνη. Βέβαια το αποτέλεσμα ήταν να τονωθεί το εμπόριο.

To 1896 μετά τα γεγονότα στην Κρήτη πολλοί Κρήτες είχαν καταφύγει στη Σάμο μαζί με τις οικογένειες τους, ενώ ο ατυχής πόλεμος της Ελλάδας το 1897 είχε δημιουργήσει προσδοκίες και στο σαμιακό λαό. Ηγεμόνας αυτήν την περίοδο ήταν ο Στέφανος Μουσούρος και στη Σάμο εκδόθηκαν δυο εφημερίδες, το Φως του Γ. Καρατζά και Β. Καριώτογλου το Δεκέμβριο του 1896 και η Πατρίς του Γεράσιμου Σβορώνου τον Αύγουστο του 1898.

Μέσα σ’ αυτό το κλίμα και τα αντιφατικά γεγονότα στις 8 Φεβρουάριου του 1898 δόθηκε στο Λιμένα Βαθέος μια χορευτική εσπερίς από τον Μιλτιάδη Γεωργίου στη μεγαλοπρεπή κατοικία του που στη συνέχεια κληροδότησε μετά το θάνατό του στο σαμιακό δημόσιο για να στεγαστούν το αρχαιολογικό μουσείο και η βιβλιοθήκη. Σήμερα το κτήριο αυτό δεσπόζει στην παραλιακή λεωφόρο και στεγάζει τη Δημόσια Κεντρική Βιβλιοθήκη Σάμου.

Ο Μιλτιάδης Γεωργίου καταγόταν από τη Χώρα. Σε μικρή ηλικία πήγε στη Ρουμανία κι εκεί κατόρθωσε με τις ικανότητές του και την εργασία του στο εμπόριο ξυλείας να ανέλθει στους εμπορικούς κύκλους του Βουκουρεστίου αποκτώντας μεγάλη περιουσία, εμπορική και κοινωνική υπόληψη. Επέστρεψε στη Σάμο όπου και έμεινε μέχρι το τέλος της ζωής του. Πέθανε στις 13 Δεκεμβρίου του 1906.

Το 1898 όμως μέσα στην καρδιά του χειμώνα
ενώ έξω ο χειμερινός άνεμος εσύριζεν απειλητικώς, ο νότος ακατάσχετος ανεκύκα του λιμένος τα ύδατα και ψεκάδες βροχής ρυθμικός τα υελώματα των θυρωμάτων κρούουσαι προσέδιδον μείζονα ζωήν εις την χορευτικήν κίνησιν πρόσφερε στους συμπολίτες του μια αξέχαστη βραδιά με μουσική, χορό και εδέσματα μέχρις ότου «επεφάνησαν αι πρώται της αυγής ροδοδάκτυλοι βαφαί».

Το κείμενο γι’ αυτή τη βραδιά έχει καταχωρισθεί στις 8/2/1898 στην εφημερίδα Φως και μάλλον έχει γραφτεί από το Βασίλειο Καριώτογλου ή το Γεώργιο Καρατζά. Είναι εντυπωσιακός ο λόγος με τις περιγραφές των γυναικών, της διασκέδασης και της χειμωνιάτικης νύχτας. Αυτός ο τρόπος διασκέδασης αντιπροσωπεύει τον αστικό τρόπο ζωής και είναι ένα κομμάτι της ζωής της Σάμου, που συνυπάρχει με όσα λίγα αναφέρθηκαν στην αρχή. Αξίζει τον κόπο να διαβάσει κανείς αυτές τις λίγες γραμμές, έτσι για να αποκτήσει μιαν άλλην εμπειρία ή αν μπορέσει να ζήσει νοερά μια διασκέδαση μιας άλλης εποχής…

Χορευτική εσπερίς του κ. Μιλτιάδου Γεωργίου Εις φαιδράν χορευτικήν εσπερίδα εκάλεσε την εσπέραν της παρελθούσης Πέμπτης εν τω οίκω αυτού τους οικείους και φίλους ο αγαπητός ημών και αξιότιμος συμπολίτης κ. Μιλτιάδης Γεωργίου. Επί έτη μακρά εν τη ξένη διαβιώσας και ενδελεχώς εργαστείς ο κ. Μιλτιάδης απέκτησεν ευπορίαν οικονομικήν, ήτις ουδόλως ως εν πολλοίς δυστυχώς συμβαίνει, αποσβέσασα διετήρησεν αμείωτον την αγάπην προς την πατρίδα και τα πάτρια ήθη. Καταλείπων δε κατά διαλείμματα την τύρβην της Ρουμανικής μεγαλουπόλεως, του Βουκουρεστίου, εν ω κυρίως διαμένει, επανέρχεται εις το πάτριον έδαφος και διέρχεται ευφροσύνους εν τω μέσω των αγαπώντων αυτών συμπολιτών του ημέρας. Αφελής και προσήγορος τους τρόπους και αγαθός την καρδίαν ηγαπήθη εν τη πόλει ημών, εν τη οποία εγκαρδίως ευχόμεθα να τον ίδωμεν διαρκώς εγκαθιστάμενον ως εγκατέστη εν τω μέσω ημών ο πολύτιμος συμπολίτης κ. Ιωάννης Σβορώνος. Τη εσπέρα της Πέμπτης εν ταις απλέτως    φωτιζομέναις αιθούσαις του οίκου αυτού κληθείσαι προσήλθον εξέχουσαι της πόλεως ημών οικογένειαι και η μεγάλη ανώγεως χορευτική αίθουσα περιέλαβεν εν είδει φθονητής ανθοδέσμης πολλάς διακεκριμένας εν κάλλει σώματος και κόσμω ιματισμού και τρόπων ευγενεία δέσποινας της πόλεώς μας και δεσποινίδας. Κυλικείον πλούσιον και σουπέ άφθονον παρείχαν απαύστως ποτά αναψυκτικά, εδέσματα και γλυκύσματα εις τους πολλούς κεκλημένους, εν ω τα ζεύγη εστροβιλίζοντο γοργώς εν ταις αιθούσαις υπό τους γλυκείς ήχους της παιανιζούσης εγχωρίου μουσικής. Ο χορός παρετάθη εν απτώτω φαιδρότητι και ευθυμία μέχρι σχεδόν της πρωίας, εν ω έξω ο χειμερινός άνεμος εσύριζεν απειλητικός, ο νότος ακατάσχετος ανεκύκα του λιμένος τα ύδατα και ψεκάδες βροχής ρυθμικώς τα υελώματα των θυρωμάτων κρούουσαι προσέδιδον  μείζονα ζωήν εις την χορευτικήν κίνησιν. Οπόταν δ’ εις την ανατολήν επεφάνησαν αι πρώται της αυγής ροδοδάκτυλοι βαφαί, ο συνδημότης αυτού και συνάδελφος δικηγόρος κ. Θεμιστ. Στεφανίδης δι επαγωγού προσλαλιάς διηρμήνευσε τας θερμάς των κεκλημένων ευχαριστίας, την αυτήν δ’ εντολήν προθύμως εκπληρούσα η Σύνταξις του «Φωτός» εκφράζει τη ευγενεί και αξιαγαπήτω κυρία και τω κυρίω Μιλτιάδη τας εγκαρδίους ευχαριστίας των κεκλημένων οίτινες ευχόμενοι τα βέλτιστα τοις ευγενέσιν οικοδεσπόταις απήλθον καταγοητευμένοι εκ των δαψιλών αυτών και φιλοφρόνων περιποιήσεων.

Check Also

Πυθαγόρας: Ο πρώτος διδάσκαλος της αυτογνωσίας

Πυθαγόρας, ο πρώτος διδάσκαλος της αυτογνωσίας (580-500 π.Χ.). Ο μέγας αυτός μύστης επέβαλε πρακτικά στους …